Duety En Casa odcinek specjalny – rynek nieruchomości a COVID-19
Znasz nasz program DUETY En Casa. Od kilku miesięcy dzięki rozmowom z agentami En Casa oraz innymi ekspertami z branży mieliśmy okazję pokazać jak wygląda współpraca z agentem nieruchomości; co może dla Ciebie zrobić Twój doradca; jak może pomóc i skutecznie sprzedać nieruchomość.
Dzisiaj ze względu na sytuację na świecie oraz w Polsce przygotowaliśmy dla Was odcinek specjalny (i nie będzie on jedyny!). Szczególnie w dobie pandemii jesteśmy dla Was, służymy obiektywną radą, jesteśmy pod telefonem.
Zmiany na rynku nieruchomości w obliczu pandemii wirusa
Rynek nieruchomości to bardzo duża i złożona część gospodarki, którą można podzielić na główne sektory – nieruchomości mieszkaniowe i komercyjne. W tym artykule zajmiemy się wyłącznie rynkiem nieruchomości mieszkaniowych w Polsce i aglomeracji warszawskiej, choć wiele obserwacji i przemyśleń będzie bardzo podobnych dla całego rynku ogólnie.
Co się wydarzy w najbliższych tygodniach i miesiącach? Czy ceny spadną czy urosną? Co z kredytami? Odpowiedzi na m.in. te pytania, znajdziecie poniżej.
Poniższe wnioski i przemyślenia, opieramy na dotychczasowych informacjach o obecnej sytuacji [stan na dzień 16.03.2020], oraz obserwacjach rynku nieruchomości na przestrzeni ostatnich niespełna 15 lat.
Czynników niewiadomych i nieprzewidywalnych jest ogrom, ale jednocześnie kilka jest niemal pewnych oraz wysoce prawdopodobnych. Zatem i scenariuszy przyszłych wydarzeń jest co najmniej kilka: nie zmieni się nic, sytuacja się wyraźnie pogorszy lub wyraźnie poprawi.
Koronawirus a nieruchomości inwestycyjne
Rynek nieruchomości rośnie nieprzerwanie od ponad 10 lat, a dynamika wzrostu cen w ostatnich 2 latach była na bardzo wysokim poziomie. Dużą część transakcji są zakupy czysto inwestycyjne – prawdopodobnie ponad 60% na rynku pierwotnym [żródło rynekpierwotmy.pl ] oraz ok. 40% na rynku wtórnym. To potwierdza założenia, że nieruchomości są stosunkowo najbezpieczniejszym sposobem alokacji środków w długim terminie. Jednocześnie to właśnie inwestorzy są najbardziej narażeni na ryzyko zmian gospodarczych, a w szczególności właściciele mieszkań wynajmowanych na krótki termin. Te lokale bardzo często były kupowane jako wycenione metodą dochodową, nie do końca odzwierciedlającą realna długoterminową wartość takiej nieruchomości. Przewidujemy, że takie mieszkania mogą trafiać niebawem na rynek w cenach niższych niż dotychczas, co może się odbić w dłuższej perspektywie na sposobie ustalania cen ofertowych lokali mieszkalnych w ogólnym ujęciu.
Koronawirus a ceny nieruchomości
Dynamika zmiany cen ofertowych oraz transakcyjnych mieszkań powinna zwolnić, a być może w konsekwencji ceny zaczną delikatnie i powolnie spadać. Krachu ani gwałtownego lub radykalnego załamania nie przewidujemy. Rynek nieruchomości dalej pozostanie jednym z najbezpieczniejszych sposobów tezauryzacji majątku, dlatego zasoby finansowe Polaków zgromadzone na przestrzeni ostatnich lat będą dalej lokowane w nieruchomościach.
Koronawirus a umowy deweloperskie
Część zawartych na przestrzeni ostatnich 2 lat umów deweloperskich może zostać rozwiązana, co spowoduje uwolnienie potężnej puli mieszkań w krótkim okresie. Wysoka podaż, przy dalej wysokim popycie, ale prawdopodobnie odłożonej w czasie decyzji zakupowej, może przyczynić się do powolnego spadku cen ofertowych oraz transakcyjnych.
Koronawirus a stopy procentowe
Polityka monetarna (pieniężna). Z obniżeniem stóp procentowych jesteśmy bardzo ostrożni – bank Centralny miał w ostatnich przynajmniej 3 latach wiele okazji żeby je podnieść, czego nie zrobił. W czasie dynamicznego wzrostu gospodarczego zasadnym bywa podniesienie stóp procentowych, nie po to aby rynek ostudzić, ale po to żeby mieć narzędzie do stymulowania gospodarki w czasie spowolnienia lub symptomów kryzysu. Jeśli obecna sytuacja wywoła wyraźne spowolnienie gospodarcze, jednym z narzędzi będzie obniżenie stóp procentowych, co wpłynie bezpośrednio na realny koszt kredytu i popyt m.in. na nieruchomości.
Koronawirus a kredyty hipoteczne
Kredyty hipoteczne będą prawdopodobnie przez banki udzielane w sposób ciągły, bez długoterminowych przerw w procedowaniu wniosków. Niemal każda umowa kredytowa, to zobowiązanie na 20 lat lub dłużej, zatem z wkalkulowanym ryzykiem cyklu koniunkturalnego. Jeśli będą jakieś przestoje lub opóźnienia, to zapewne bardzo krótkookresowe i przejściowe, związane z np. chwilowym ograniczeniem mobilności ludzi.
Koronawirus a rynek nieruchomości premium
Rynek nieruchomości mieszkaniowych w segmencie premium, powinien pozostać tym, który odczuje zawirowania ekonomiczne w najmniejszym stopniu. Polska, a w tym szczególnie Warszawa jest postrzegana jako bardzo bezpieczna lokalizacja. Zarówno dla inwestorów lokalnych jak i zagranicznych. Także dla zamożniejszej części społeczeństwa jako zaspokojenie własnych celów mieszkaniowych oraz bezpieczna alokacja środków i tezauryzacja majątku. Nieruchomość w topowej lokalizacji, prestiżowym budynku lub na luksusowym osiedlu zawsze będzie mieć swoja realną wartość, niezależnie od warunków ekonomicznych.
Koronawirus a nowe technologie w pracy agenta nieruchomości
W najbliższych tygodniach i / lub miesiącach, zmieni się sposób prezentacji nieruchomości – więcej spotkań przeniesie się do świata wirtualnego. Nowe technologie wejdą szybciej i sprawniej do użytku, ułatwiając pracę agentom oraz klientom. Być może będzie to zmiana długoterminowa, która przerodzi się w trend a obraz rynku pośrednictwa zmieni swoje oblicze na stałe.
Koronawirus a nowe trendy na rynku nieruchomości
Po 2 tygodniowej domowej kwarantannie, wiele rodzin doceni własny dom, a mieszkańcy budynków wielorodzinnych zaczną poważniej zastanawiać się nad zmianami. Szczególnie, że rynek oraz ceny domów jest jeszcze niedoszacowany, zarówno tych w obrębie Warszawy, jak i w całej aglomeracji. Komfortowe i wygodne 120 mkw na Mokotowie lub Żoliborzu, możemy wymienić na bardzo wygodny dom w podobnym standardzie o pow. użytkowej ponad 200 mkw z własnym ogrodem.
Na chwilę obecną nie wiemy jak długo potrwa stan zagrożenia epidemiologicznego w Polsce, Europie oraz na świecie. Nie wiemy zatem jak daleko idące mogą być konsekwencje dla całej gospodarki krajowej, europejskiej i światowej. Szczególnie w dobie globalizacji, Chin jako głównego eksportera dla bardzo wielu gałęzi gospodarki, wpływu Unii Europejskiej na wiele decyzji rządów poszczególnych krajów.
Zakładamy że obecna sytuacja kryzysowa, nie przerodzi się w długotrwałą i poważną recesję lub kryzys gospodarczy, a nieruchomości dalej pozostaną najbezpieczniejszą formą przetrwania niepewnych czasów. Szczególnie te nieruchomości, do których można zastosować złotą regułę „lokalizacja, lokalizacja, lokalizacja”. To wpływa na ich ceny, które najczęściej rosną w sposób ciągły, niezależnie od aktualnej sytuacji rynkowej, dając poczucie bezpieczeństwa i ponadprzeciętne zwroty z inwestycji w długim okresie.
Obserwujemy i śledzimy dla Państwa rynek lokalny oraz międzynarodowy, starając się o obiektywne spojrzenie zespołu ekspertów na obecną, rozwojową sytuacje.
Autorem artykułu jest Krystian Podbielski, który z chęcią odpowie na więcej pytań.
Kolejny materiał nad, którym już pracujemy będzie oparty o wyniki ankiety. Tym razem chcemy, aby przedstawione dane były jak najbliższe obecnej sytuacji i przekonań indywidualnych osób. To najlepszy sposób na poznanie sytuacji oraz emocji, jakie obecnie w nas są.
W związku z tym chcielibyśmy prosić Cię o podzielenie się swoimi doświadczeniami i podanie odpowiedzi na kilka krótkich pytań.
LINK do ANKIETY – WPŁYW KORONAWIRUSA NA RYNEK NIERUCHOMOŚCI
Ankieta jest anonimowa. Zebrane dane oraz wnioski opublikujemy w najbliższym czasie na naszym blogu.
Bardzo dziękujemy
Wybrane LINKI źródłowe:
- CBRE – Covid-19: Implications for EMEA Real Estate
- The Logic – Letter from the editor: It feels like Lehman again
- Puls Biznesu – Koronawirus a rynek nieruchomości
- Wyborcza.pl – Koronawirus zbiera żniwo także na chińskim rynku nieruchomości
- Rzeczpospolita – Co koronawirus zrobi z mieszkaniami
- Strefa Inwestorów – Koronawirus uderzy w rozgrzany rynek nieruchomości i mieszkań na wynajem – pytanie tylko jak mocno?
